özel eğitim nedir?

[ismailozden]

ÖZEL EĞİTİM


Tüm çocuklar bedensel özellikleri ve öğrenme yetenekleri bakımından birbirinden farklılık gösterirler.Ancak çocuklar arasındaki farklılıklar çoğu kez pek fazla değildir. Dolayısıyla normal koşullarda genel eğitim hizmetlerinden yararlanmada ciddi problemlerle karşılaşılmaz. Bununla birlikte özel gereksinimi olan çocuklar olarak adlandırılan bazı çocuklar bedensel özellikleri ve öğrenme yetenekleri bu çocukların eğitimde bireyselleştirilmiş eğitim programlarını yani özel bir eğitim gerektirecek bir şekilde normlardan farklıdır. Normlardan farklılık altta yada üstte olabilir.Bu yönüyle özel gereksinimi olan çocuklar terimi öğrenme ve davranış problemi olan çocukları, bedensel yada duygusal yetersizliği olan çocukları olduğu  kadar zihinsel olarak üstün yada özel yetenekli çocukları da içerisine alan kapsamlı bir terimdir.Özel gereksinimli çocuklar MEB ÖEH Yönetmeliğinin Özel eğitim gerektiren birey terimi altında ; “Çeşitli nedenlerle  bireysel özellikleri ve eğitim yeterlilikleri açısından akranlarından beklenilen düzeyde anlamlı farklılık  gösteren birey” olarak tanımlanmaktadır.

Özel Gereksinim olan çocukların çoğu çeşitli yetersizlikler gösterir.Yetersizlik bir şeyi yapmada yeterli olmamayı, belli bir şekilde davranmada sınırlı davranmayı  tanımlar.Daha kısa bir deyişle yetersizlik bireyin işlevlerini yerine getirememesi durumudur. Birey yetersizliğe bağlı olarak  çoğu kimsenin gördüğü gibi görmeyebilir yada öğrendiği gibi öğrenemeyebilir.Yetersizlik engel  ve zedelenme sıklıkla birbirinin yerine kullanılabilmektedir.

Zedelenme :Bireyin doğum öncesi doğum anı  veya doğum sonrası oluşan çeşitli etmenlerle organların işlevlerini yerine getirmede ve görevlerini yapmada etkili olan zorlanım durumudur.
Yetersizlik:Zihinsel fiziksel davranışsal yada duyu organlarının zedelenmeye bağlı olarak tümü yada kısmen işlevlerinde gözlenen kayıpların ortaya çıkardığı durumu ifade eder.Birey yetersizliğe bağlı olarak  çoğu kimsenin gördüğü gibi görmeyebilir yada öğrendiği gibi öğrenmeyebilir.

Engel:Yetersizliği  yada özrü olan  bireyin çevreyle etkileşimde  karşılaştığı  problemi tanımlamaktadır.Engel kişinin çevreye  uyum sağlayamamasını kapsar.Kişinin yetersizliği  nedeniyle çevreye uyum sağlayamamasından kaynaklanır.Yetersizlik bazı ortamlarda engele yol açabilir.Yetersizliğin engele dönüşmemesi için dikkate alınması gereken iki temel konu vardır.
   
1.   Yetersizliği olan çocuğa özel yetiştirilmiş öğretmenler  özel düzenlenmiş BEP ve uygun öğretim stratejileri ile  bilgi ve beceri kazandırılarak


  2. Yetersizliği olan çocuğun içinde yaşadığı çevreyi onun yaşayabileceği hale getirmek
 

Yetersizliği öne çıkaran ve çocuğun kendisini arka plana atan  yaklaşımda doğal olarak yetersizlikleri belirleyen etiketler kullanılmaktadır.Etiketlemenin çeşitli faydaları olduğu gibi sakıncaları da vardır.

Etiketlemenin sakıncaları
-Etiketleme bireyin  yetersizliği üzerinde durduğu için bireyin neleri yaptığı ya da yapabileceği değil  yapamadıklarına odaklanır.
-Çocuğun arkadaşları ve akranları tarafından damgalanmasına ve reddedilmesine yol açmaktadır.
-Çocuğun özgüven geliştirmesini olumsuz yönde etkiler
-Düşük beklenti geliştirilmesine neden olur.
-Yanlış öğrenmeler için mazeret olur.
-Çocuğu normallerden uzak tutar.

Etiketlemenin ön plana çıktığı ve tıbbi tanılamaya dayalı bu geleneksel yaklaşım yerini artık günümüzde çeşitli yetersizliği olan çocuğun topluma tam katılımını engelleyen etmenleri ortadan kaldırmaya yada en aza indirmeye çabalayan düzenlemeleri savunan yaklaşımlara bırakmaktadır.

[Rindâne]

İzmir'de bir liseye gitmiştim, okulda uzunca bir süre geçirdim. Orada herkesin dilinde olan bir öğrenci vardı, çocuk son derece zeki ve çalışkan fakat davranışları anormaldi. Anadolu lisesine son derece yüksek bir puan ile girmiş, ayrıca da okulun birincisi. Öğretmenlerinin söylediğine göre süper zekalı bir çocukmuş, öğretmenler "O sıradan insanlar gibi düşünmüyor, aslında biz onun gibi düşünemediğimiz için kabahat bizde" demişlerdi. Sanıyorum bu tür üstün zekalı çocuklar da özel eğitim almalı değil mi?

[gemici]

Muhakkak ki engelli çocuklarımıza olduğu kadar üstün zekalı çocuklara da özel eğitim hizmeti verilmesi gerekiyor. Sanıyorum İstanbul ve Bursada bu eğitimi veren okullarımız var.
Üstün zekalı çocuklara özel eğitim verilmediği takdirde anne baba başta olmak üzere çocuğun okulu, okul arkadaşları ve sosyal çevresi de çocukla birlikte olumsuzluklar yaşamaya mahkumdur. Geleceğin mucitleri olabilecek üstün zekalı çocuklarımıza sahip çıkılmalıdır.